Ở kỳ 1, chúng ta đã biết những nguyên tắc chung về việc sử dụng và bảo dưỡng bình ắc-quy. Ở kỳ này sẽ đưa các bạn đến với những hướng dẫn sử dụng và bảo dưỡng cụ thể của ắc-quy nước và ắc- quy khô- vốn là hai loại phổ biến trên thi trường Việt Nam.lioanhatlinh.com.
Cách sử dụng và bảo dưỡng Ắc-quy nước
Ắc -quy nước là loại Ắc- quy acid chì, thường xuyên phải bổ sung nước cất trong quá trình sử dụng mỗi khi ắc- quy cạn dung dịch. Nếu không châm nước kịp thời ắc- quy sẽ mất khả năng tích điện và phóng điện, thậm chí ắc- quy sẽ bị hỏng. Với loại ắc- quy này, trong quá trình nạp điện thường bốc mùi khó chịu, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe người dùng. Với nhược điểm đó, loại ắc- quy này thường được sử dụng trong các môi trường ngoài trời như dung khởi động, ô tô, xe điện…
Cách châm nước
Với loại ắc- quy acid chì (ắc- quy nước) chúng ta phải thường xuyên kiểm tra mức nước dung dịch trong ắc- quy, phải châm nước kịp thơi ngay khi mức nước bên trong giảm xuống một mức nhất định. Nếu không được bổ sung kịp thời ăc quy sẽ mất khả năng tích điện, dẫn đến giảm tuổi thọ của ắc- quy.
Đối với loại ắc- quy mới (chưa có nước dung dịch bên trong), khi đưa vào sử dụng việc đầu tiên là dùng dung dịch điện phân (dung dịch axít Sunfuarít H2SO4 loãng) có tỷ trọng 1.28 (cho bình xe máy) hoặc 1.255-1.270 (cho bình ô-tô) đổ vào các ngăn của ắc quy tới vạch UPPER trên vỏ bình và đợi khoảng 15 phút để dung dịch ngấm đều vào các tấm điện cực mới tiến hành nạp điện. Sạc bình với cường độ dòng điện bằng 1/10 dung lượng bình, thời gian sạc bình mới khoảng 30 phút là đủ.. Nếu thấy mức dung dịch giảm xuống không đồng đều ở các ngăn thì phải bổ sung thêm cho đủ và đồng đều ở các ngăn. (Không nên sử dụng dung dịch có tỷ trọng cao quá hoặc thấp quá sẽ không tốt đến tuổi thọ của ắc- quy).
|
Thông thường khi mua ắc quy, nhà cung cấp (sản xuất) đã đổ đầy dung dịch điện phân. Khi đưa vào sử dụng bạn không cần phải tiếp thêm nước, chỉ cần tiến hành nạp điện cho bình rồi mang ra sử dụng. Khi nước dung dịch bị cạn trong quá trình sử dụng, chỉ nên dùng nước cất nguyên chất tiếp thêm vào bình cho đầy đến vạch UPPER, không nên đổ thêm nước dung dịch vì sẽ làm tăng nồng độ chất điện phân (nồng độ acid tăng) làm các tấm điện cực bị sunfat hóa dẫn đến hỏng bình.
Không để mức dung dịch trong các ngăn bình xuống thấp dưới vạch LOWER, chỉ được dùng nước cất để bổ sung.Trước khi tháo các nắp ra cần vệ sinh sạch bên ngoài ắc quy tránh lọt các chất bẩn vào trong các ngăn của bình.
Nạp điện CHO AC QUY
Phải nạp lại điện khi bình ắc quy yếu điện với dòng điện có cường độ bằng 1/10 dung lượng bình. Nếu không sử dụng trong thời gian dài phải sạc lại định kỳ (hằng tháng) với thời gian từ 5 đến 10 giờ.
(Xem thêm phần "Hướng dẫn cách nạp điện ắc-quy trong quá trình sử dụng" ở kỳ 1- những nguyên tắc chung về việc sử dụng và bảo dưỡng ắc-quy)
Cách tháo và lắp bình
Tắt máy để đảm bảo an toàn khi tháo/ lắp bình ắc- quy:
Cảnh báo
+ Chỉ thêm nước cất, tuyệt đối không châm thêm acid.
+ Không được sử dụng bình ắc-quy có mức điện dịch thấp hơn LOWER LEVEL, bởi vì nó có thể gây ra cháy nổ.
+ Không được châm quá mức UPPER LEVEL, dung dịch có thể tràn ra ngoài và gây hư hỏng hoặc gây cháy.
+ Không để bình gần nơi có nguồn phát sinh tia lửa điện, nguồn lửa hoặc tàn thuốc lá đang cháy...
+ Nếu dung dich axít bắn vào mắt hay tiếp xúc với da thì rửa với nước sạch rồi chuyển đến bác sĩ chuyên môn điều trị.
+ Tồn trữ ắc quy nơi thoáng mát, khô ráo và tránh để bình trực tiếp dưới nắng, mưa.
+ Để bình xa tầm tay của trẻ em.
Cách sử dụng và bảo dưỡng Ắc-quy khô
Ắc-quy khô là ắc-quy có cấu tạo bên trong không dùng Sulfuric Acid mà là gel acid. Sản phẩm này được thiết kế đặc thù cho ngành hàng không, ngành Viễn thông, hoặc những nơi cần sự ổn định cao nhất. Vì những ưu điểm đó nên loại ắc-quy này thường có giá thành rất cao. Một số loại ắc-quy khô khác như: pin điện thoại, laptop…
Đưa ắc quy mới vào sử dụng:
Kiểm tra tình trạng no điện của ắc- quy:
Bình ắc quy khô kín khí khi xuất xưởng đã được nạp điện sẵn nên có thể sử dụng được ngay. Tuy nhiên, lời khuyên của nhà sản xuất là nên sạc lại ắc-quy trước khi đưa vào sử dụng.
(Xem thêm phần "Hướng dẫn cách nạp điện ắc-quy trước khi đưa vào sử dụng" ở kỳ 1- Những nguyên tắc chung về việc sử dụng và bảo dưỡng Ắc-quy)
Trong quá trình lắp đặt sử dụng cần cẩn thận, tránh gây chập ngắn mạch hai đầu cực có thể nổ bình hoặc cháy trụ.
Trước khi đưa AC QUY vào sử dụng nên kiểm tra lại điện áp:
- Nếu điện áp ắc- quy xấp xỉ 2,09V/ắc- quy đơn (tương ứng 12,54V với loại ắc quy 12V) có thể sử dụng được ngay.
- Nếu điện áp nhỏ hơn cần nạp điện bổ sung với điện thế không đổi.
- Trong quá trình sử dụng phải thường xuyên kiểm tra, bổ sung nước cất và kiểm tra tỷ trọng điện dịch.
- Khi ắc- quy phóng điện, nếu điện áp giảm xuống 1,80V/ngăn (tương ứng U = 10,80V với loại ắc- quy 12V) phải dừng phóng điện và nạp lại ngay không để ắc- quy "đói" điện lâu .
Lắp đặt đầu nối AC QUY
- Kiểm tra bao gói trước khi mở.
- Tiến hành mở bao gói tại nơi sử dụng, lắp đặt. Không nhấc ắc-quy ra khỏi hộp bàng cách cầm vào đầu cọc dẫn điện. Cầm vào đáy và thành bình để nhấc ắc-quy ra.
- Sau khi lấy ắc- quy rạ khỏi hộp, kiến tra tình trạng bên ngoài.
- Nếu thấy ắc- quy còn nguyên vẹn thì mới tiến hành lắp đặt.
- Nên lắp đặt bộ nguồn ắc-quy ở vị trí thấp nhất có thể trong thiết bị máy móc.
- Không nên lắp đặt bộ nguồn ắc- quy gần các nguồn phát sinh nhiệt như biến thế, lò sưởi.
- Do có một ít khí cháy nổ cớ thể thoát ra trong quá trình ắ-cquy làm việc, tránh lập đặt ắc-quy gần các vị trí có thể phát sinh tia lửa như cầu dao, công tắc.
- Trước khi đầu nối, lau sạch bề mặt đầu cực dẫn điện, phủ lên chúng một lớp keo dẫn điện mỏng, bắt chặt đầu nối, ốc, đầu cực (lực vặn xiết ốc = 150 - 200 Kg/cm2). Không vận quá và dùng mỏ hàn vào đầu cực.
- Nếu sử dụng bộ nguồn, trước tiên hãy đấu nối các bộ nguồn, tháo một đầu dẫn điện ra để tránh chập mạch.
- Đấu nối bộ nguồn ắc-quy vào máy nạp. Cực (+) của ắc-quy đấu vào đầu (+) của máy nạp hoặc tải. Cực (-) của ắc-quy đấu vào đầu (-) của máy nạp hoặc đầu (-) của tải. Cuối cùng đấu lại đầu nối giữa hai ắc-quy.
Nạp điện ắc quy:
Khi ắc- quy đã phóng hết điện hoặc không sử dụng trong thời gian dài phải nạp điện lại cho ắc- quy bằng cách:
- Đấu cực dương của ắc quy với cực dương của máy nạp, cực âm ắc quy với cực âm máy nạp.
- Nạp điện liên tục với chế độ ổn áp U = 2,40V ~ 2,50V (với ắc quy loại 2V), U = 14,4 ~ 14,5V (với ắc- quy 12V). Dòng nạp lớn nhất phải nhỏ hơn 0,25 trị số dung lượng của bình.
(Xem thêm phần "Hướng dẫn cách nạp điện ắc-quy trong quá trình sử dụng" ở kỳ 1- những nguyên tắc chung về việc sử dụng và bảo dưỡng ắc-quy)
Bảo quản ac quy , cất trữ ắc quy:
- Tháo ắc-quy từ thiết bị hoặc từ máy nạp, tải. Cất giữ trong điều kiện khô và mát mẻ.
- Khi ắc-quy được cất giữ, không sử dụng trong một thời gian dài, việc nạp bổ sung cần được áp dụng như sau:
Nhiệt độ cất giữ | Nạp bổ sung | Thời gian nạp |
Dưới 20oC | Trong thời gian 12 tháng | 24h - 48h |
20oC - 30oC | Trong thời gian 8 tháng | 24h - 48h |
Trên 30oC | Không nên cất giữ | |
-Ắc-quy khô kín khí mới nếu chưa sử dụng phải được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Tránh chập mạch vì đã mang sẵn điện.
-Ắc-quy khô kín khí đang sử dụng nếu tạm thời không sử dụng nữa phải được lau sạch, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Định kỳ nạp điện bổ sung.
- Lau chùi ắc-quy với giẻ bằng vải bông khô hoặc ướt để chống nhiễm tĩnh điện. Không được sử dựng bất kỳ dung môi hữu cơ nào như dầu hỏa, hỗn hợp pha sơn....
- Tránh không cho ắc-quy tiếp xúc với tia lửa.
- Không tháo rời ắcquy.
- Tránh lắp ghép ắcquy cũ và mới, hoặc ắc-quy khác chủng loại vào một bộ nguồn vì có thể dẫn tới làm hỏng ắc-quy hay các thiết bị.
- Các ắc-quy có thể sử dụng trong điều kiện nhiệt độ -15oc đến +45oc, xong tốt nhất nên sử dụng trong khoảng +5oc đến +30oc, ắc-quy sẽ cho tuổi thọ cao nhất.
(Xem thêm phần "Hướng dẫn cách nạp điện ắc-quy trước khi đưa vào sử dụng" ở kỳ 1- Những nguyên tắc chung về việc sử dụng và bảo dưỡng Ắc-quy)
từ khóa: ắc quy, nap ac quy, ac quy khô, ac quy nước, axit ac quy.
